Ergenlik Döneminde Kızı Olan Annelere Öneriler

Ergenlik Döneminde Kızınız mı var? Bu yazı size göre…

Ergenlik dönemindeki kızınıza nasıl ebeveynlik yapacağınız konusunda sıkıntı yaşıyor musunuz?

Kızınız büyüdükçe onun sizden uzaklaştığını mı hissediyorsunuz?

Zamanının çoğunu arkadaşlarıyla, sevgilisiyle ya da vazgeçilmez telefonuyla mı geçiriyor? Nasıl tepki vermelisiniz?

Ergenlik; kızınızın hayatının birçok alanında büyük değişimler yaşadığı ve kendisine bir kimlik inşa etmeye çalıştığı zorlu bir dönemdir. Bu dönemde kızınız fazlasıyla hassas, kırılgan, melankolik ve huysuz olabilir, dengesiz davranabilir. Bazen tüm bunlar size hiç geçmeyecek gibi gelse de emin olun, bunların büyük bir kısmı hormonal değişimlerle alakalı ve muhtemelen geçecek. Kızınızın ergenlik dönemiyle gündeminizde yeni şeyler yer almaya başlamış olabilir: Flört, gece dışarı çıkma ve eve dönüş saatleri, arkadaşlarda kalma… Kızınızın zaman zaman sizin sınırlarınızı ve sabrınızı zorladığına eminiz ama unutmayın ne yaparsa yapsın o sizin çocuğunuz ve o artık kabul etmese de size hala ihtiyacı var.

Anneler ve kızları arasında kendine özgü bir ilişki vardır. Bu ilişki yalnızca sevgiyle değil aynı zamanda çok hassas bir dengeyle karakterizedir. Annesi olarak kızınızın ergenlik dönemini daha rahat atlatmasına ve kendisini daha iyi hissetmesine yardım edebileceğiniz çeşitli yollar bulmanız ikinizin arasındaki bağı korumanız ve mevcut bağı güçlendirmeniz için oldukça önemli. Sizin için önerilerimiz şöyle:

☞ Değişimi fark edin ve kabullenin.

Kızınızın vücudu ve hayatı değişiyor; bunu sakın görmezden gelmeyin. Kızınız büyürken ve kendini büyümüş hissederken, sizin ona büyümemiş gibi davranmanız ikinizin arasında gerginliğe yol açabilir. Küçük kızınızın büyüdüğünü, değiştiğini görmek ve bu durumu kabullenmek kolay olmayabilir ama kabullenmek zorundasınız.

☞ Kızınızla konuşun.

Kızınızla konuşuyor musunuz? Konuşmalısınız. Kızınızdaki bazı değişikliklerden, onun artan bağımsızlığından ve aranızda geçenlerden rahatsız oluyorsanız bu durumu onunla paylaşın. Bu konuda bir diyalog kurmanız kızınıza sizin ondaki gelişimi ve değişimi fark ettiğinizi hissettirir. Bazı şeyler sizi endişelendiriyor olabilir; nelerin sizi nasıl ve neden endişelendirdiğini kızınıza anlatın. Kızınızın kendi hislerini ve düşüncelerini sizinle paylaşabileceği bir alan açın. Kızınızı dinleyin.

☞ Diğer kızların da benzer şeyler yaşadığını kızınıza hatırlatın.

Kızınız hayatındaki değişimlere ayak uydurmaya çalışırken bazen kendini ergenlik döneminden geçen tek kişi gibi hissedebilir. Başka kimse onun yaşadığı değişiklikleri yaşamıyor, onun gibi hissetmiyor, onunla benzer şeyler hakkında endişelenmiyor, onun kadar üzülmüyor ya da onun kadar sevmiyor gibi geliyor olabilir. Yaşıtı kızların kendisiyle benzer bir dönemden geçtiklerini ve benzer değişimlerle sorunları yaşadıklarını kızınıza açıklayın. Kızınız her şeyi halletmiş gibi görünseler de diğer kızların da bazen benzer sorunları yaşıyor olabileceğini ve yalnız olmadığını bildiğinde kendini biraz rahatlamış hissedecektir.

☞ Kızınıza ahkâm kesmeyin ve onun yanında olun.

Kızınızın ihtiyaç duyacağı en son şey yargılanmak ve kendisine ahkâm kesilmesidir. Bir yetişkin için şu an önemsiz ya da saçma gözüken bir şeyin ergenlik dönemindeki kızınız için büyük bir önem taşıyabileceğini unutmayın. Kızınızı anlamaya çalışın. Kızınızı herhangi bir şey için zorlamayın, onu teşvik edin. Kızınızdan vazgeçmeyeceğinizi, koşulsuzca onun yanında olduğunuzu ve ihtiyaç duyduğunda destek olacağınızı kızınıza hissettirin.

☞ Kızınıza model olun.

Karşınızda sigara içen birisi size sigara içmemeniz gerektiğini söylese tepkiniz ne olurdu?

Ya da kendi ilişkileri problemli olan birisi size ilişki tavsiyesinde bulunsaydı?

Pek de hoş karşılamazdınız muhtemelen, öyle değil mi? Peki onları dinler miydiniz?

Kızınızı bir şeylere teşvik etmeye çalışırken, onu bir şeyler hakkında uyarırken kendinizi de gözden geçirin. Eğer siz kendiniz yapmanızın iyi olacağı şeyleri yapmıyorsanız kızınız sizin tavsiyelerinize pek uymayabilir. Diğer insanlara yaklaşımınızla, görünüşünüzle, sağlığınıza gösterdiğiniz özenle ve etik değerlerinizle kızınıza örnek olun, onun için bir rol model oluşturun.

☞ Kızınıza belirli sınırlar içinde özgürlük tanıyın.

Kızınıza büyüyüp kendini yetiştirebileceği bir alan açın ama bu alanın sınırları olsun çünkü o hala büyümek üzere olan bir çocuk. Kızınız bazen sınırlarınızı test edebilir, bunları aşmaya çalışabilir; böyle zamanlarda kızınıza sınırları ve bunlara uyması gerektiğini nazikçe hatırlatmalısınız.

☞ Çatışmak normaldir, hazırlıklı olun.

Kızınızın hormonları değişiyor, karşısına yeni zorluklar çıkıyor, arkadaş ilişkileri değişiyor. Sizin ona verdiğiniz sorumluluklar artıyor, ondan beklentileriniz tekrar şekilleniyor. Birçok değişimin yaşandığı bu dönemde kızınızla zaman zaman çatışmanızdan daha doğal ne olabilir ki?

Önemli olan hiç çatışma yaşamamak değil yaşanan çatışmaları sağlıklı bir çözüme kavuşturmak. Eğer bu çatışmalar sonrasında sağlıklı bir tamir yapabilirseniz ilişkiniz dönüşür. Kızınızla bir tartışma yaşadığınızda, tamir sürecini işleme koyan siz olun. Aranızda neyin yanlış gittiğini kızınıza anlatın ve çatışmanın kaynağına inebilmek için onunla gerçek bir konuşma yapın. Gerçek bir konuşmayla kastettiğimiz şu: İkiniz de kendi hislerinizi ve düşüncelerinizi paylaşın, gerekirse özür dileyin ve ortak bir çözüm arayın.

☞ Aranızdaki bağı güçlendirin.

Kızınızla aranızdaki bağın eskisi gibi olmadığından, zayıflamaya başladığından şüpheleniyorsanız bunun işaretlerini araştırın: Kızınızla göz kontağı kuruyor musunuz?

İkiniz de birbirinizin sınırlarına saygı gösteriyor musunuz?

Aranızdaki bağı güçlendirmek için yapmanız gereken şey birlikte vakit geçirmek. Sizin onunla iletişime geçmek istediğiniz kadar muhtemelen o da sizinle iletişime geçmek istiyordur. Bunun yazıldığı kadar kolay olmadığını biliyoruz, elbette her şey bir anda tozpembe olmayacak ama kızınıza zaman ayırmalısınız.

Mümkünse bir hafta sonu kızınızla birlikte onun istediği bir yere yolculuk yapın; anne-kız yeni bir şehri keşfedebilir ya da doğada kısa bir tatil yapabilirsiniz. Her zaman böyle büyük planlara kalkışmak zorunda da değilsiniz. Kız kıza eğleneceğiniz başka programlar da düşünebilirsiniz. Belki bir alışveriş merkezine gidip yeni kıyafetler deneyebilir, birlikte bir film seyredebilir ve günün sonunda güzel bir akşam yemeği yiyebilirsiniz. Anne-kız deniz kenarında bir yürüyüşe çıkabilir ya da evde dinlenip güzel müzikler eşliğinde kahvenizi içebilirsiniz.

Ne olursa olsun dikkat etmeniz gereken bir nokta var: Plan yaparken kızınızın isteklerini ve zevklerini göz önünde bulundurun.

☞ Ritüeller oluşturun.

Kızınızla gerçekleştirdiğiniz ritüelleriniz olsun. Tabii “ritüel” derken saplanıp kaldığınız takıntılı eylemlerden bahsetmiyoruz. Mesela her ayın ilk cumartesi günü anne-kız daha önce gitmediğiniz yerlere gidin, hafta içi belirlediğiniz bir gün ikinizin koşuya çıkma günü olsun, pazar günlerini birlikte yeni yemek tarifleri denemeye ayırın. Bunlar şimdilik bizim aklımıza gelenler, siz de biraz yaratıcı olun ve kendi alternatiflerinizi bulun. Birbirinize rutin bir şekilde zaman ayırma kararı almanız yoğun programlarınız veya başka işler nedeniyle birbirinize zaman ayırmayı unutmanızı önler.

☞ Ortak hedeflere ne dersiniz? İşbirliği sizi birbirinize tahmin ettiğinizden daha çok yakınlaştırabilir.

Evet evet, ortak bir hedeften bahsediyoruz. İlle de birlikte Guinness Rekoru kırmaya çalışmanız gerekmiyor. Kızınız yemek yapmayı seviyorsa belki ortak bir tarifle bir yemek yarışmasına katılabilirsiniz. Kızınız koşmayı seviyorsa onu bir yarışa katılması için teşvik edebilir ve yarış öncesi antrenmanlarında ona eşlik edebilirsiniz. Kızınız sosyal sorumluluk projelerinde yer almaktan hoşlanır mı? İhtiyacı olan çocuklar için birlikte kışlık kıyafet ve okul malzemesi, oyuncak benzeri şeyler toplayabilirsiniz.

☞ Kızınıza güvenin.

Kızınıza güvenin ve kızınız sizin ona güvendiğinizi bilsin. Siz ona gerçekten güvenirseniz ve o da bunu hissederse kızınız size daha rahat güvenecektir.

☞ Kızınızın size olan güvenini sarsmayın.

Kızınız size güvenip bazı özel sırlarını sizinle paylaşıyorsa bunları başkalarıyla paylaşmayın. Aranızda konuşulanlar ikinizin arasında kalsın. Kızınız size güvenebileceğini ve ihtiyaç duyduğunda bazı şeyleri sizinle paylaşabileceğini bilsin.

☞ Ebeveyn gibi davranın.

Çocuğunuzun bu zorlu dönemde sizin bir arkadaş gibi davranmanıza olduğu kadar ebeveyn olarak kalmanıza da ihtiyacı var. O sizin çocuğunuz ve siz onun annesisiniz.

Ne olursa olsun, ebeveyn rolünü asla terk etmeyin.

Onu anlamaya çalışabilir, birlikte zaman geçirebilir ve çok eğlenebilirsiniz ama sizin ergenlik döneminiz yıllar öncesinde kaldı ve bu kızınızın ergenlik dönemi, bunu unutmayın. İyi bir ilişki kurmaya çalışırken siz de bir ergen gibi davranırsanız kızınız aranızda bir yarış söz konusuymuş gibi hissedebilir, bunu istemezsiniz, öyle değil mi?

☞ Kızınızı kıyaslamayın.

Kızınızdaki bazı değişimlerden hoşlanmıyor ve beklentilerinizin karşılanmadığını hissediyor olabilirsiniz ama bu konuda yapacak pek bir şeyiniz yok. Siz ne kadar beğenmeseniz de bu kızınızın hayatı ve siz bir noktaya kadar ona müdahale edebilirsiniz. Kızınızı arkadaşlarıyla ya da komşunun kızıyla kıyaslamak kızınızı yönlendirmek istiyorsanız pek de işinize yaramayacaktır. Özellikle de kendi gençliğinizi ve kızınızı kıyaslamaktan kaçının çünkü eğer kızınızı kendinizle kıyaslarsanız bu da ona annesi kendisiyle yarış yapıyormuş gibi hissettirebilir.

☞ Farkındalık kazanmasına yardım edin.

Kızınız büyüyor ve artık duygularını fark edip ifade edebileceği bir yaşta. Neyi nasıl ve neden hissettiğini anlama becerisi olan farkındalığı kazanması ve duygularını nasıl ele alması gerektiği konusunda ona destek olabilirsiniz. Öfkelendiğinde derin bir nefes alıp o an ne hissettiğini ve düşündüğünü fark edebilir, sonrasında yapacaklarını kontrol edebilir. Yaptıktan sonra pişmanlık yaratma olasılığı yüksek olan bir davranışla o anki hisleri arasına birkaç saniye ya da dakikalık bir mesafe koyması gerektiğini kızınıza öğretin.

☞ Arkadaşlarının yanındayken dikkatli olun.

Ergenlik dönemindeki kızınız muhtemelen arkadaşlarının fikirlerine ve söylediklerine oldukça önem veriyordur. Lütfen, arkadaşlarının yanındayken onlara çok fazla soru sormayın ve davranışlarınıza dikkat edin. Ona göre hatalı olan bir davranışta bulunursanız, kızınız bunu kendisinin bir hatası gibi kabul edip utanabilir.

☞ Sevgili konusunda saygılı olun.

Ergenlik döneminde gençler romantik ilişkilere ilgi duymaya başlarlar. Kızınızın sevgilisi varsa bunu saygıyla karşılayın ve kızınıza destek olun. Kızınız sevgilisiyle zaman geçirirken onun hakkında endişeleniyorsanız sevgilisi hakkında bilgi edinmeniz ve sevgilisiyle tanışmanız iyi olabilir. Eğer sevgilisinin güvenilmez ve tehlikeli biri olduğunu hissettiyseniz bu durumu kızınızla paylaşın ve birlikte değerlendirin. İlişkiyi bitirmesini söylemek ve görüşmelerini yasaklamak çözüm olmayacaktır, kızınızın kendi iradesiyle sağlıklı bir karar almasını sağlamalısınız.

☞ Kızınızla Cinsellik Hakkında Konuşun.

Kızınız birini ne kadar çok severse sevsin kendi istemediği sürece onunla cinsel birliktelik yaşamak zorunda hissetmemesi gerektiğini ve karşısındakine “hayır” diyebileceğini bilsin. Geçmişte “evet” demiş olsa da istemediği şeyler söz konusu olduğunda bunlara her zaman “hayır” diyebileceğini unutmasın.

☞ Kendi kontrolünüzü kaybetmeyin.

Kızınızın öfkesi dinmek bilmediğinde ve siz bir şey söylediğinizde gözlerini devirdiğinde kendinizi ne kadar yorgun ve hassas hissettiğinizi tahmin edebiliyoruz. Belki de böyle durumlarda sizin de içinizden bir ergen çıkıyor ve bu ergen yanınız öfke nöbetiyle kızınıza karşılık veriyor olabilir. Bunun olmasına izin vermeyin. Sakin kalmak ve kendinizi dengede hissetmek için tedbirinizi alın. Kendinize zaman ayırın. Arkadaşlarınızla görüşün, doğru beslenin, iyi uyuyun ki böylece bir yetişkin olarak sağlıklı düşünüp hareket edebilesiniz.

Kaynaklar:

– The Knowledge: How to stay connected with your teenage daughter
( http://www.telegraph.co.uk/women/10244747/The-Knowledge-How-to-stay-connected-with-your-teenage-daughter.html )

– Mother and Daughter Activities for Teens
( https://www.livestrong.com/article/514858-how-to-get-along-with-teenage-daughters/ )

– 5 Ways to Soften the Mother-Teen Daughter Relationship
( https://health.usnews.com/wellness/for-parents/articles/2017-06-14/5-ways-to-soften-the-mother-teen-daughter-relationship )