Obsesif Kompulsif Bozukluk OKB
Obsesif Kompulsif Bozukluk OKB Nedir? sorusunu cevabı: Obsesyon; saplantıdır. Kişinin anlamsız, yersiz ve geçersiz olduğunu bildiği halde bazı düşüncelere takılıp kalmasıdır. Kişi, zihninde sürekli tekrarlanan düşüncelerden rahatsız olmasına karşın bir türlü rahatsız edici fikirlerden kaçınamaz. Rahatsızlık ve huzursuzluk duyar. Obsesif fikirleri kişi, kolayca zihninden uzaklaştıramaz. Söz konusu fikirler çoğu kere tedirgin edicidir.
Obsesyonlarda kişinin aklına her türlü düşünce takılabilir. Sıklıkla karşılaşılanlar; hastalık, şiddet, temizlik, günah işleme, yanlış yapma,vb yönelik olarak ortaya çıkabilir. Kuşku ve şüphe duygusu bu bozuklukta çok belirgindir. Tereddüt, emin olamama ve bunlara ilaveten karar verme güçlüklerine de sık rastlanılır. Obsesyonlar bazen öylesine yoğunlaşır ki, kişi düşünmekten bitap düşebilir. Ciddi zihinsel yorgunluk ve kararsızlık gibi sorunlar ortaya çıkar. Obsesyonlar, kişinin zihinsel enerjisini tüketir. Obsesif fikirler sonucu genellikle kaygı üretilir. En ufak bir öksürük kanser olasılığına, en ufak öfke duygusu “acaba kötülük eder miyim” korkusuna dönüştürülür. Ya da temizlikle ilgili ufacık bir detay felaketleştirilir. Cinsel bir istek, günah ile ilişkilendirilir.
Kompulsiyon Nedir?
Kompulsiyon; zorlantıdır. Davranışsal, eylemsel boyuta işaret eder. Obsesyon denen, takıntılı fikirlerin yarattığı gerilimi, huzursuzluğu gidermeye yönelik yapılan telafiye yönelik davranışlardır. Hasta, kompulsiyon denen zorlantılı, emirvari fikirlerin saçma olduğunu çoğu kere bilir. Ancak eyleme geçmekten kendini alıkoyamaz. Kendini engelleyemez. Kişi engellendiğinde, bunaltısı çok fazla olacağından korkar. Bu nedenle eylemi yapmak demek, rahatlamak ve gerilimden kurtulmak anlamına gelir. Kompulsiyonların bazıları sorun yaratmayabilir. Örneğin, yerdeki taşları sayma, bıçağı elden ele almama, bir kelime söylendiğinde üç kez içinden başka bir kelimeyi söyleme, kulağını çekip, tahtaya vurma, gördüğü bütün tabelaları okuma gibi davranışlar söz konusu olabilir. “Uğurlu ve uğursuz” sayılara göre davranışlarda bulunmalar söz konusu olabilir.
Ancak bazı kompulsiyonlar (zorlantılı davranışlar) vardır ki, hem kişinin hem de çevresindekilerin hayatını zorlaştırabilir. İşlevselliği bozabilir. Temizlikle, düzenle ilgili olanlar örnek verilebilir. Zorlantılı biçimde el ve vücut yıkama, ya da evdeki eşyaları gerekli olmadığı halde belli sayılarda ve biçimde yıkama gibi zorlantılar ciddi sorunlar yaratmaktadır. Bazı hastalar temizlik takıntıları yüzünden evden çıkamamakta, toplu taşım araçlarını kullanamamakta, bedenlerinin belli bölgeleri aşırı temizlikten dolayı hasar görmektedir. Aile ve özellikle cinsel hayatları olumsuz etkilenmektedir.